Âm thanh Hi-Res = High Resolution = âm thanh có độ phân giải cao = ??? Đây là từ bố láo và tào lao trong âm thanh. Tôi thật sự không hiểu loại âm thanh này vì âm thanh digital là sóng âm đã được mã hóa nhị phân nên tai người không thể nghe được. Phải gọi cho đúng là âm thanh kỹ thuật số định dạng Hi-Res.
Âm thanh đến tai người nghe phải là sóng âm analog và sẽ thuộc 1 trong 2 loại: hoặc Lo-Fi (âm thanh mono kém chất lượng), hoặc Hi-Fi (âm thanh stereo trong sáng, tinh tế). Cho nên, cho dù âm thanh digital giải trí thương mãi có độ phân giải cao nhất (Hi-Res) hiện nay, tức 192kHz 24bit, nhưng nếu được cân chỉnh to ồn, đục nhòa, gom giữa thì cũng thuộc dòng âm thanh Lo-Fi kém chất lượng.
Trên lý thuyết, tai người có thể nghe được âm thanh có tần số từ 20Hz (tần số âm thanh rất trầm) đến 20kHz (tần số âm thanh rất cao). Âm thanh có tần số >20kHz được gọi là siêu âm ngoài khả năng nghe của con người.
Trên thực tế, dãy tần số âm thanh mà một người bình thường nghe được là 40Hz ~ 15kHz.
Tần số âm thanh tai người nghe được
Cho nên, tôi có thể suy diễn: trong âm nhạc, âm thanh có tần số <30Hz là vô dụng vì chỉ là tiếng rù um ù không có cao độ rõ ràng, và âm thanh có tần số >15kHz cũng vô nghĩa vì chỉ là tiếng rít chói tai không có cao độ rõ ràng mà con người không thể nghe được.
Để có thể nghe âm thanh được ghi âm trên đĩa nhựa, băng từ, băng digital, audio CD, DVD audio hoặc các tập tin âm thanh digital nén thì phải có thiết bị tăng âm, thiết bị chuyển đổi tín hiệu digital/analog và bắt buộc phải có loa phát âm thanh. Không có loa phát âm thanh thì không thể nào có sóng âm analog để tai người nghe được.
Âm thanh digital trên audio CD có sampling rate là 44.1Khz còn âm thanh Hi-Res là âm thanh digital có sampling rate >96kHz. Sampling rate 44.1kHz ghi âm được âm thanh thật đến tần số 22kHz để mã hóa thành tín hiệu digital. Nhắc lại, trên lý thuyết tai người nghe được tần số cao nhất đến 20kHz nên sampling rate 44.1kHz là thích hợp.
Âm thanh Hi-Res có sampling rate >96kHz tức ghi âm được tần số âm thanh thật >48kHz. Nhưng tần số >20kHz là...siêu âm mà tai người không thể nghe được, cho nên... nếu có loa phát âm thanh thể hiện được dãy tần >20kHz thì âm thanh ở dãy tần >20kHz mà loa này thể hiện được (ai nghe được để kiểm chứng?) cũng có nghĩa phần nào là chất lượng âm thanh cao, nhưng..."chất lượng" âm thanh này thật sự vô ích đối với tai người.
Lập luận của các nhà sản xuất audio interface có sampling rates 96kHz và 192kHz cũng như các nhà sản xuất thiết bị âm thanh Hi-Res là, tuy tai người không thể nghe được tần số âm thanh >20kHz nhưng sampling rates cao sẽ giúp âm thanh digital "sáng và bén" hơn. Quan niệm này với tôi là mị và lừa bịp người tiêu dùng không hiểu âm thanh.
Theo tôi, rất ít người nghe được tần số âm thanh >15kHz cho nên chuẩn wave 44.1kHz 16bit là đủ để thể hiện độ trong sáng, rõ nét và tinh tế của âm thanh qua loa phát âm thanh thể hiện đúng dãi tần số 40Hz ~ 20kHz.
Thực tế của vấn đề chất lượng âm thanh ghi âm là trình độ thu âm và cân chỉnh âm thanh sao cho thể hiện được sự trong sáng, rõ nét và tinh tế của âm thanh trong dãy tần số 150Hz ~ 5kHz, chưa nói đến việc tái hiện được không gian âm thanh 3D qua cặp loa có độ nhạy tần số đúng từ 40Hz đến 20kHz.
Nhưng đó lại là điều mà các "chuyên viên âm thanh digital" yếu tai nghe và kém năng lực trong kỹ thuật âm thanh và các máy hát cầm tay di động digital với loa kém chất lượng tần số âm thanh của thời mà tôi gọi là "hậu analog" đầu thế kỷ 21, không bao giờ thể hiện được.
Và cũng là thời mà tôi gọi là thời "âm nhạc digital chó mửa với độ ồn nhòa rác rưởi".
Âm thanh đến tai người nghe phải là sóng âm analog và sẽ thuộc 1 trong 2 loại: hoặc Lo-Fi (âm thanh mono kém chất lượng), hoặc Hi-Fi (âm thanh stereo trong sáng, tinh tế). Cho nên, cho dù âm thanh digital giải trí thương mãi có độ phân giải cao nhất (Hi-Res) hiện nay, tức 192kHz 24bit, nhưng nếu được cân chỉnh to ồn, đục nhòa, gom giữa thì cũng thuộc dòng âm thanh Lo-Fi kém chất lượng.
Trên lý thuyết, tai người có thể nghe được âm thanh có tần số từ 20Hz (tần số âm thanh rất trầm) đến 20kHz (tần số âm thanh rất cao). Âm thanh có tần số >20kHz được gọi là siêu âm ngoài khả năng nghe của con người.
Trên thực tế, dãy tần số âm thanh mà một người bình thường nghe được là 40Hz ~ 15kHz.
Tần số âm thanh tai người nghe được
Cho nên, tôi có thể suy diễn: trong âm nhạc, âm thanh có tần số <30Hz là vô dụng vì chỉ là tiếng rù um ù không có cao độ rõ ràng, và âm thanh có tần số >15kHz cũng vô nghĩa vì chỉ là tiếng rít chói tai không có cao độ rõ ràng mà con người không thể nghe được.
Để có thể nghe âm thanh được ghi âm trên đĩa nhựa, băng từ, băng digital, audio CD, DVD audio hoặc các tập tin âm thanh digital nén thì phải có thiết bị tăng âm, thiết bị chuyển đổi tín hiệu digital/analog và bắt buộc phải có loa phát âm thanh. Không có loa phát âm thanh thì không thể nào có sóng âm analog để tai người nghe được.
Âm thanh digital trên audio CD có sampling rate là 44.1Khz còn âm thanh Hi-Res là âm thanh digital có sampling rate >96kHz. Sampling rate 44.1kHz ghi âm được âm thanh thật đến tần số 22kHz để mã hóa thành tín hiệu digital. Nhắc lại, trên lý thuyết tai người nghe được tần số cao nhất đến 20kHz nên sampling rate 44.1kHz là thích hợp.
Âm thanh Hi-Res có sampling rate >96kHz tức ghi âm được tần số âm thanh thật >48kHz. Nhưng tần số >20kHz là...siêu âm mà tai người không thể nghe được, cho nên... nếu có loa phát âm thanh thể hiện được dãy tần >20kHz thì âm thanh ở dãy tần >20kHz mà loa này thể hiện được (ai nghe được để kiểm chứng?) cũng có nghĩa phần nào là chất lượng âm thanh cao, nhưng..."chất lượng" âm thanh này thật sự vô ích đối với tai người.
Lập luận của các nhà sản xuất audio interface có sampling rates 96kHz và 192kHz cũng như các nhà sản xuất thiết bị âm thanh Hi-Res là, tuy tai người không thể nghe được tần số âm thanh >20kHz nhưng sampling rates cao sẽ giúp âm thanh digital "sáng và bén" hơn. Quan niệm này với tôi là mị và lừa bịp người tiêu dùng không hiểu âm thanh.
Theo tôi, rất ít người nghe được tần số âm thanh >15kHz cho nên chuẩn wave 44.1kHz 16bit là đủ để thể hiện độ trong sáng, rõ nét và tinh tế của âm thanh qua loa phát âm thanh thể hiện đúng dãi tần số 40Hz ~ 20kHz.
Thực tế của vấn đề chất lượng âm thanh ghi âm là trình độ thu âm và cân chỉnh âm thanh sao cho thể hiện được sự trong sáng, rõ nét và tinh tế của âm thanh trong dãy tần số 150Hz ~ 5kHz, chưa nói đến việc tái hiện được không gian âm thanh 3D qua cặp loa có độ nhạy tần số đúng từ 40Hz đến 20kHz.
Nhưng đó lại là điều mà các "chuyên viên âm thanh digital" yếu tai nghe và kém năng lực trong kỹ thuật âm thanh và các máy hát cầm tay di động digital với loa kém chất lượng tần số âm thanh của thời mà tôi gọi là "hậu analog" đầu thế kỷ 21, không bao giờ thể hiện được.
Và cũng là thời mà tôi gọi là thời "âm nhạc digital chó mửa với độ ồn nhòa rác rưởi".
Sửa lần cuối: